مصالح ساختمانی دارای 87 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مصالح ساختمانی کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی ارائه میگردد
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي مصالح ساختمانی،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن مصالح ساختمانی :
بخش اول :
كاشی
كاشی :
كلمه كاشی از واژه لاتین tegula مشتق شده از فعل tegere می‌باشد كه معنی پوشاندن یا پوشش‌دادن است لازم به ذكر است كه این واژه در زبان رومی‌ها به كاشیهای بام اطلاق می‌شده كاشی را بعنوان قطعاتی مسطح سطحی از سفالینه پخته شده در نظر می‌گیریم كه در كف‌ها و دیوارهای ساختمانها استفاده می‌شود و اغلب بخاطر ایجاد مانعی جهت نفوذ آب به بدنه كاشی و نیز جهت خلق رنگ و نقش متنوع آنها را لعاب می‌دادند معمولاً به لحاظ جنبه‌های عملی و زیباكاری از كاشی استفاده میگردد. یك سطح مفروش به كاشی و سطحی كاملاً بهداشتی نفوذناپذیری در برابر آب و مناسب نظافت خواهد بود. و با وجود اینكه در مقابل آتش مقاوم است لیكن بخوبی گرما را در محیط پخش می‌نماید. معمولاً تزئین كاشی‌ها به روشهای مختلفی انجام می‌گیرد. گاهی اوقات تصویری واحد گاهی منظره‌ای كامل و زمانی نیز نقوش مرموز كه البته ریشه در مسائل آموزشی دارد با باورهای نمادین ملل طرح این كاشی‌ها را تشكیل می‌دهند. گاهی اوقات فقط در مورد زیبائی سطحی كاشی بحث می‌شود كه البته این نكته مهم نیز حكایت از اهمیت طرح‌ها بافت‌ها، لعاب‌های رنگی دارد كه همیشه چشمها را خیره ساخته است. شكلهای كاشی بسیار متنوع است و اما وجه تشابه تمامی آنها در این است كه فقط مناسب پوشش سطوح هستند( كه معمولاً صاف و یكدست و گاهی اوقات نیز كوژ دارند) و به همین علت می‌توان به راحتی آنها را بدون ایجاد خسارت به ساختمان و از سطوح جدا ساخت. این خصوصیات سبب تمایز كاشی از دیگر پوششهای سرامیكی مانند آجرهای لعابدار، سفالینه‌های بدون لعاب، یا بلوك‌های كوچك لعابدار شده‌است. انواع مذكور معمولاً پس از نصب جزء لازم ساختمان به شمار می‌آیند و به آسانی نمی‌توان آنها را انتقال داد اساساً كاشی را جسمی دوبعدی یا دوكاره محسوب می‌كنند چرا كه تمایز بین اثر ظاهری كاشی و كاربرد آن امری تقریباً محال است.1
یكی از دلائل استفاده از كاشی مسئله محكم‌بودن، مقاوم‌بودن این ماده در مقابل حوادث طبیعی مانند باد، باران، آفتاب. عناصر شیمیای و كنش‌ها و واكنش‌های فیزیكی در ساختمان می‌باشد. كاشی كه پوششی از لعاب روی آن می‌نشیند بعد از انجام مراحل پخت به دلیل شیشه‌ای بسیار مقاوم سخت و در مقابل جذب آب نفوذ‌ناپذیر می‌باشد. علاوه بر استحكام مناسب این ماده عوامل دیگری نیز در بكارگیری كاشی مؤثر بوده‌اند از جمله:1- دسترسی آسان به مواد اولیه 2- همآهنگی و هم‌سنخ‌بودن كاشی با آجر
3-شرایط جغرافیایی اعم از آب و هوا ومنابع طبیعی و درست 4- تنوع رنگ و انعطاف‌پذیری كاشی.2
– تنوع رنگها و انعطاف‌پذیری كاشی- همانطور كه ذكر شد آجر و كاشی از قابلیت انعطاف‌پذیری عجیبی برخوردارند به نحوی كه می‌توان كاشی را به ریزترین قطعات ممكن( معرق) و بزرگترین قطعات درآورد. همچنین می‌توان این قطعات را در منحنی‌ها، طاق‌ها و قوس‌ها مانند تزئینات مقرنس نیز مورد استفاده قرار داد. «عنصر زیباشناختی مهمی كه ایران برای معماری مساجد به ارمغان آورد رنگ‌آمیزی بیرون و درون است.» این رنگ‌آمیزی كه با كاشیهای الوان صورت می‌گیرد علاوه بر زیبایی و جذابیت برای تأثیرگذاری بر بخش‌هایی از معماری مانند محراب، رواق و كتیبه‌ها مؤثر بوده است چنان كه « درك هیل» در كتاب معماری و تزئینات اسلامی می‌گوید:« تكنیك استفاده از رنگ برای مشخص‌كردن عناصر ساختمانی یا تریینی به منظور تأكید بر برخی قسمتهای ساختمان یا تزیین به صورت یك ویژگی همیشگی معماری اسلامی باقی‌مانده‌است. استفاده از كاشیهای الوان فضای معماری اسلامی را دگرگون كرده و هیچ‌گاه در صدد آن نبوده كه ماهیت معماری را تحت تأثیر خودش قرار دهد. بلكه بزرگترین قدرت كاشی تزیین الوان، تغییر مشكل یك تركیب كاملاً ساختمانی به تركیبی درخشان بود كه در آن توده‌های معماری، طرحهای تزیینی و رنگ با یكدیگر درآمیخت در عین اینكه هر یك اصول و ویژگی خاص خود را دارند. ملاحظه می‌شود كه استفاده از كاشیهای الوان برای ارتقا معنوی و زیبایی فضای معماری به كار گرفته‌شده نه برای پوشاندن نقائص و كاستی‌های فضای معماری« اصولاً كاشیكاری برای تأكیدگذاری و تجلی بخشی بر اعضای ساختمان مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت نه به نیت پوشاندن زیر كار یا پنهان‌كردن خرده نقایص بنایی.» بنابراین به هیچ عنوان تزئینات معماری در ستیز با فضای معماری بر نیامده‌اند بلكه كاشی‌ها در كمال آرامش به بدنه معماری اسلامی تكیه‌‌زده‌اند و فضای بهشت‌آسا برای آرامش روح و روان ساخته‌اند.1
انواع كاشی
از آثار بدست آمده چنین برمی‌آید كه كاشی‌هایی كه در اندازه‌های متفاوت چهارگوش و یا به شكل دایره یا اشكال غیرهندسی كه در كنار كاشیهای كتیبه‌ای به كار رفته‌ست قبل از ق 12 میلادی ساخته‌نشده و نمونه‌های قبلی به صورت فاحشی با كاشیهای كارگاه كاشان- كه شاخص عالی‌ترین و فراوان‌ترین نمونه‌هاست- چه در كیفیت ساخت چه در مهارت نقاشی روی كاشی متفاوتند.2
بعد از به كاربردن كاشیهای مربع شكل كاشی معرق در سطوح داخلی و خارجی بنا كه قابل استفاده بود به كار گرفته‌شد اما در روی گنبدها كه در زمستان در معرق برف و یخبندان قرار می‌گرفت و در عوامل طبیعی تاب نداشت از آن استفاده نمی‌شد بلكه به جای آن كاشی‌هایی با ضخامت چند برابر كاشی معمولی استفاده می‌كردند كه به كاشی نره‌ای نام داشت.[1] كلمه معرق كه برای نوعی كاشی كه استفاده می‌شود كلمه‌ای عربی‌ست و به معنای دژ- برج و باروری مستحكم و به معنای دیگر معقل از گره‌زدن زانوی شتر حاصل می‌شود و در كاشیكاری نقوشی كه از تركیب در خانه‌های شطرنج به شكل مربع و مربع مستطیل و از پیچش قطعات در جوار یكدیگر انجام می‌شود. حالت گره را تداعی می‌سازد كه در نتیجه كلمه معقل را بوجود می‌آورد.[2] كاربرد معقلی در نی‌سازی بنا: 1- در قبال هزینه زیاد كاشی معرق بسیار كم هزینه‌ست. 2- با توجه به تهیه معرق و كاشی هفت‌رنگ كه مستلزم وقت زیادست تهیه كاشی معقلی به دقت بسیار كمتر محتاج‌ست و ابعاد این كاشی بسیار كوچكترست و از قرار گرفتن آجر و كاشی در كنار هم و در قطعات جدول‌بندی به كار معقلی شكل می‌گیرد 2، 5/2و 4،5 سانتی‌متر.[3]
كاشی معقلی به سبك كمال مطلوب كاشیكاری و آجر كاری‌ست و بسیار طرحهای هندسی به روش معقلی و خط در هم پیچیده به بناها زیبایی چشمگیر بخشیده‌اند رسمی‌بندی نوع دیگر كاشی‌كاری‌ست كه در آن گچبری و آجركاری و كاشیكاری به طور مركب در تزئین سقف استفاده می‌شود در بین اینها شیوه مقرنس‌سازی كه در اجرای آن از انواع مصالح ساختمان از جمله كاشی استفاده می‌شود و به بهترین وجه زینت‌بخش سقف ایوانها و داخل گنبدهاست.1
انواع كاشی و یژگیهای آن:
كاشیهای مورد استفاده در كارهای ساختمانی كه به صورت صنعتی تولید می‌شوند به دو گروه كاشیهای دیواری و كاشیهای كف كه به آنها اصطلاحاً سرامیك می‌گویند تقسیم می‌شوند:
الف) كاشی دیواری: این كاشی‌ها در ابعاد مختلف مانند : 10×10 ، 10×15 ، 15×15 ، 20×15 و در ضخامتهای 4 تا 12 میلی‌متری متناسب با ابعاد كاشی تولید می‌شود خاصیت جذب آب كاشی دیواری نباید بیش از 12 تا 14 درصد باشد و باید در برابر حرارت و رطوبت و سرما به اندازه كافی مقاومت كند تغییرات ناگهانی دما( 20 تا 100 درجه سانتی‌گراد) را بخوبی تحمل كند بدون آنكه هیچگونه اثر ترك در بدنه یا لعاب آن ظاهر شود. بعلاوه كاشی باید در برابر مواد شیمیایی به اندازه كافی مقاوم باشد و از نظر تركیب و رنگ لعاب هیچگونه تغییری در آن پدید نیاید. كاشی دیواری با توجه به خصوصیات فوق برای زیبائی حفظ بهداشت و جلوگیری از رطوبت در آشپزخانه، حمام.دستشویی و سایر محیط‌های بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ب)كاشی كف( سرامیك): این كاشی نیز مانند كاشی دیواری در ابعاد مختلف تولید می‌شود كه در حال حاضر مهمترین آن1× 1 سانتی‌متر و بیشترین آنها 50×50 سانتی‌متر می‌باشد. كاشی كف بسته به ابعاد كاشی در ضخامتهای مختلف از 8 تا 25 میلی‌متر تولید می‌شود. خاصیت جذب آب این كاشی نباید از 2 درصد بیشتر باشد و باید در برابر سائیدگی و فشار و ضربه مكانیكی دارای مقاومت زیادی باشد.
كاشی كف به علت دارابودن خواص مذكور و واجد شرایط‌بودن و داشتن امتیازاتی از قبیل رنگ‌ناپذیری، مقاومت در برابر اسید و قلیا و بالاخره پایداری زیاد در برابر سرما و گرما برای پوشش كف حمام، آشپزخانه، كشتارگاه‌ها، انبارها و راهروها و سالنهای عمومی بكار می‌رود.1
كاشی‌سازی
كاشی‌سازی انواع مختلفی دارد اختلاف عمده‌شان از نظر رنگ و لعاب و نوع مصالح و شرایط حرارت پخت آن می‌باشد. كاشی از جنس به دو گروه تقسیم می‌شود: 1- كاشی گلی 2- كاشی جسمی و تفاوت این دو نوع كاشی در این است كه كاشی گلی از خاك رس و خاكستر ساخته می‌شود در حالیكه كاشی جسمی از آسیاب سنگ چخماق، سیلس و مقداری گل سرشور می‌باشد.
– كاشی گلی: با غربال ناخالصی‌شان از بین می‌رود و به نسبت معین از خاكستر چوب یا كاه می‌ریزد چرا كه مقداری از چسبندگی گل از بین رفته و كاشی به هنگام تراش راحت كار شود. سپس خاك را درون آبی ریخته میگذارند به مدت طولانی (چند روز) باقی‌بماند تا ذرات خاك بخوبی مرطوب شوند و آماده ورزدادن شود آب اضافی را گرفته و فشار می‌دهند و بعد از آن اضافه‌ها را توسط سیفی نازك برمی‌دارند و میگذارند گل قالب شده كمی خشك شود زیرا اگر لعاب بدان داده‌شود بدلیل زیادی آب به هنگام پخت لعاب آن جدا می‌شود بعد از آن لعاب داده و حرارت می‌دهند و كاشی گلی تهیه می‌شود امروزه این كار توسط ماشین صورت می‌گیرد و چون خوب ورز نمی‌شوند به هنگام قالب‌گیری تاب برمی‌دارند و دورزیر زیادی دارند.
– كاشی جسمی: مصالحی كه در كار كاشی جسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد عبارت است از شیشه، سنگ سیلیس یا سنگ چخماق كه مقدار آنها معین و مشخص می‌باشد چرا كه اگر مقدار كم و زیاد شود كاشی مورد استفاده نخواهد بود مثلاً اگر سیلیس زیاد استفاده شود كاشی بسیار شكننده خواهد بود یا اگر پودر شیشه زیاد باشد سخت و محكم می‌شود ابتدا برای كار، سنگ چخماق را با ماشین خرده كرده سپس آنرا آسیاب می‌كنند و بعد آنرا با آب مخلوط و به صورت دوغاب درمی‌آورند درون ظرفی ریخته و اجازه می‌دهند ته‌نشین شود سپس آب آنرا خالی كرده و بعد میگذارند خشك شود مجدداً آنرا آسیاب می‌كنند تا پودر نرمتری بدست آید شیشه را نیز پودر می‌كنند و به پودر چخماق اضافه می‌كنند سپس مواد درست شده را داخل قالب ریخته و فشار می‌دهند. اضافه آنرا با سیمی جدا كرده و مراحل پخت را می‌گذارنند بعد از لعاب و پخت آماده استفاده می‌شوند. [4]
اندازه‌های كاشی معمولاً برای انواع كارها 2× 15× 15 سانتی‌مترست در صورتیكه اندازه كاشیهای نره‌ای 5×20×5 سانتی‌مترست. ضخامت پشت كاشی نره‌ای را نسبت به لبه لعابدار آن كوچكتر می‌گیرند كه دیواره كاشی نره‌ای از محل لعابدار به پشت صفحه مایل‌ست و اگر دو كاشی را بغل هم قرار دهیم ملاط گچ یا سیمان به راحتی می‌تواند فاصله دو كاشی را پركند و به هم بچسباند.[5]
مراحل ساخت كاشی
1- رنگ‌سازی: مواد اولیه لعاب مخلوطی از سرب و قلع ساخته‌می‌شود.
2- زیررنگی: ابتدا رنگ دلخواه را روی كاشی می‌ریزند تا تمام سطح كاشی را بپوشاند(سفید مشكی زرد، حنایی لاجوردی فیروزه‌ای قرمز)داخل كوره می‌برند تا پخته شود سپس با لعاب سفید یا رنگ دلخواه رنگ می‌كنند و به كوره می‌برند بعد از پخته بیرون می‌آورند تا اطراف كاشیهای را تراش داده‌شده را بیك اندازه بتراشند و همه روی صفحه‌ای پهلوی هم می‌چینند و نقش را ترسیم می‌كنند و دوباره با لعاب به رنگهای دلخواه نقوش كاشی را می‌پوشانند و با رسوم به كوره می‌برند رنگ اول را زیررنگی و رنگ دوم را نقش اصلی گویند.[6]
در لعاب‌دهی مینایی، ابتدا تمام سطح را با رنگهای زیرلعاب و سپس با لعاب بی‌رنگ پوشش می‌دادند و در كوره می‌گذاشتند. در مرحله دوم، نقوش را با لعاب تركیب شده از اكسید نقره مس، گوگرد، گل اخری به رنگهای قرمز و زرد نقاشی كرده پس از نگه‌داشتن در سركه، در دمای پایین حدود 700-600 درجه سانتی‌گراد حرارت می‌دادند. گل اخرای از روی فلز محو و نقوش با درخشندگی ویژه‌ای مانند ورقه‌ای از فلز یا شیشه روی شی باقی‌می‌ماند.[7]
رنگ‌آمیزی: رنگ‌آمیزی یكی از مهمترین مراحل كاشی‌كاری‌ست و انتخاب رنگ در موارد مختلف جنبه علمی دارد ولی احساس افراد را نسبت به رنگهای مختلف نباید از نظر دور داشت به طور كلی رنگ عبارتست از امواج نوری كه با چشم می‌بینیم و در مغز تشخیص می‌دهیم هنگامی كه نور به اجسام رنگی می‌تابد چشم می‌تواند رنگها را به طور یكنواخت یا كمرنگ و پررنگ ببیند گاهی یكی از رنگها جلوه خاصی پیدا می‌كنند و چشم آنرا بهتر تشخیص می‌دهد مثلاً رنگ زرد یا آبی در صفحه بیشتر شده‌است بنابراین دید چشم و احساس بیننده است كه تركیب رنگ را مشخص می‌كند در كاشیكاری رنگها باید طوری انتخاب شود كه در نورهای مختلف روز در آن تغییری حاصل نشود و در مقابل نور زیاد یكی از رنگها انعكاس شدید پیدا نكند یا در مقابل نور كم جلوه خود را از دست ندهد.[8]
– گره‌كشی: كاشی‌هایی كه با طرح و نقشهای مختلف با اشكال چندضلعی‌های هندسی پهلوی یكدیگر قرار گرفته و تشكیل نقشهای كلی را می‌دهند بنام گره‌كشی معروف‌ست. در كاشیكاری نقوش از گره‌كشی و تزئینات و طرحهای زیبا استفاده می‌شود كه در گره‌كشی محل حمیل‌ها را با آجر مهری پرمی كنند و در بدنه دیگر از كاشی و آجر درهم گره‌سازی پدید آورده‌اند.[9]
ابزارهای مورد استفاده در ساخت كاشی:
1- كاغذبر: استوانه‌ای شكل به قطر تقریبی یك سانتی‌متر سر استوانه شبیه تبر و كمی قوس‌دار و با لبه برنده‌ست و عمود بر كاغذ گرفته می‌شود.
2- تیشه: فلزی‌ست به طور تقریبیcm20 با ضخامت 3 سانتی‌متر و عرض 4 سانتی‌متر و دو سر آن به شكل تیغه‌ای در آورده‌اند و در وسط آن سوراخی دارد با قطر 5/2 سانتی‌متر و هر چه بر لبه تیشه نزدیك شویم تیزتر می‌شود و انواع آن عبارت‌انداز: تكه‌بری، لب‌زدگی، گل‌بردگی.
3- مقار: منشوری‌ست از فولاد كه به لبه تیزی منتهی می‌شود و منشور آن 10 تا 20 سانتی‌مترست با عرض 4 تا 15 میلی‌متر با انتهای تیز و برنده كه گاهی جای آن از مثه استفاده می‌شود.
4- اره: اره‌های نوك‌تیز چون آجرهای پشت كاشی از گل رس تهیه شده‌اند و مخلوطی از مواد دیگر كه در كاشی‌سازی به آنها اشاره شده در بردارند به آسانی می‌توان آنها را با اره برید همانطور كه گفته‌شد در موقع لب‌زدگی كاشی‌ها با مقار یا مقه داخل گل یا بوته‌ها را سوراخ می‌كنند و بوسیله اره‌های نوك‌تیز كه بتوان از داخل سوراخها عبور داد اضافه‌های آجر اطراف یا داخل كار را می‌برند انتهای اره‌های مختلف كاشی بری از یك تا پانزده میلی‌متر پهنا دارد.
5- سوهان: سوهانهایی كه در كاشیكاری مورد استفاده قرارمی‌گیرند قطعاتی از آن آبدیده یا فولاد به طول 10 تا 20 سانتی‌متر عرض 5 تا 30 میلی‌متر و ضخامت 4 تا 15 میلی‌متر هستند و رویشان آجرهای ریز تا درشت تعبیه شده‌ست با حركت دادن سوهان به طریق سفت و برگشت عاجها قادرند مقداری از شی مورد نظر را با خود بردارند سوهان دارای دستگیره چوبی‌گرد طراحی شده‌ست كه در انتهای آن قرار گرفته‌ست سوهانها به شكلهای گرد، نیم‌گرد، سه پهلو، چهارگوش، مستطیلی و غیره وجود دارد.
6- كشو: برای تراشیدن حمیل یا چفت از انواع كشو استفاده می‌شود، كشو ابزاری‌ست متشكل از دو قطعه تخته كه از راه طول عمود برهم كوبیده یا چسبانیده شده‌اند. زاویه كشو 90 درجه‌ست در موقع تراشیدن كاشی یكی از لبه‌های آنرا با خط‌كشی، صاف می‌تراشیدند و سپس آنرا داخل زاویه قائمه كشو قرار می‌دهند و لبه دوم را كه لبه خارجی كشو باشد خط‌كشی می‌كنند.
7- قلم خط‌كشی: قلم خط‌كشی ایجاد خط می‌كند و بوسیله قلم نوك تیز از جنس چوب یا عاج و گل افرا انجام می‌گیرد. گل افرا را با مقداری آب داخل ظرف را مخلوط می‌كنند و به جای مركب استفاده می‌كنند. قلم را داخل گل افرا می‌زنند و لبه‌های قلم را به موازات لبه كشو یا خط‌كش حركت می‌دهند تا عمل خط‌كشی انجام گیرد. برای تخمیر زیر كاشی یكپارچه ساختن كاشیهای تراشیده‌شده و نصب آنها روی كار، همه ابزارهای بنایی مورد نیاز هستند از قبیل كمچه، تراز، شیشه، ریسمانكار، شاقول، ماله و غیره.
كوره‌های كاشی‌پزی: به شكل استوانه‌ای هستند كه قطر دهانه استوانه از یك متر شروع می‌شود و گاهی تا دومتر هم می‌رسد. بالای این كوره‌ها به شكل كاسه‌ایی 1 گنبدی پوشیده شده‌اند كه به سوراخی جهت مشاهده داخل كوره منتهی میگردد. روی سوراخ را صفحه فلزی یا گلی می‌پوشاند آتش را پائین كوره وارد محوطه كوره می‌شوند و در داخل كوره را پر می‌كنند. دیواره آن از جنس آجرنسوز یا گل نسوز است.1
طرز تهیه و ساخت كاشی
عمده ماده اولیه و مهم كاشی خاك رس معمولی، كائولین و بنتونیت است كه به نسبتهای معین برای تولید كاشی استفاده می‌شود و با وجود اینكه درحال حاضر كارخانه‌های عظیم كاشی‌سازی در كشور فعالیت می‌كنند ولی اصول تولید همان است كه درگذشته و در روش سنتی رایج بوده‌است كه شامل مراحل زیر است:
الف) مخلوط و آماده كردن مواد اولیه: عمده مواد اولیه مورد استفاده در كاشی‌سازی خاك رس معمولی و كائولین و بنتویت است كه پس از هوادادن خاك رس معمولی لازم است خاك كائولین را كه دارای پلاستیسیته كمتر است با آن مخلوط كرد خاك سفال پس از پختن رنگ كرم یا قهوه‌ای كمرنگ می‌گیرد كه برای خنثی‌كردن رنگ آن مقدار بسیار جرئی اسیدكرم به گل اضافه می‌كنند در روشهای جدید از كائولن استفاده كرده و برای اضافه‌كردن خاصیت الاستیسیته آن مقدار كمی بنتونیت به آن اضافه می‌كنند. برای تهیه سرامیك و كاشیهای مرغوب و به روش صنعتی مواد را به وسیله ماشین مخلوط می‌كنند. ولی در كارگاه‌های سنتی و كوچك این عمل با دست انجام
می‌شود.
قالب‌گیری و شكل‌دادن: بسته به نوع محصول قالب‌گیری به چندین روش صورت می‌گیرد روش قدیمی خشت‌زنی بادست كه در مورد آجر معمولی بكار می‌رفته‌است. هنوز در مورد قالب‌گیری و ساخت بعضی از ظروف سفالی و یا سرامیكی و ساخت آجرهای صنعتی اعمال می‌شود. روش دیگر روش چرخ كوره‌ای است كه برای تهیه بعضی از ظروف سفالی هنوز در ایران متداول است. برای تهیه وسایل چینی بهداشتی معمولاً از قالب گچی استفاده می‌شو ولی برای تهیه كاشی و سرامیك( كاشی كف) امروزه متداول‌ترین روش استفاده از دستگاه‌های پرس است. در این روش ابتدا مواد اولیه را به نسبت معین مخلوط كرده و آنها را در آسیابهای مخصوص با آب مخلوط كرد و دوغاب تهیه می‌كنند. دوغاب تهیه‌شده توسط دستگاه پاشنده به صورت فواره در داخل سیلو پاشیده می‌شود و پس از حرارت‌دیدن به صورت پودر خشك با حدود 6 تا 8 درصد رطوبت درمی‌آید. در دستگاه پرس با قالب و فشار استاندارد از پودر نرم قالبهای(خشت) كاشی و سرامیك تهیه می‌شود كه به آنها بیسكویت خام می‌گویند.
خشك‌كردن، پختن، و لعاب‌دادن كاشی و سرامیك: پس از قالب‌گیری و خشك‌كردن عمل پختن كاشی در دمای بالای 1100 درجه سانتی‌گراد به صورت زیر صورت می‌گیرد:
ابتدا بیسكویت‌های خام را كه در روی واگنهایی چیده شده‌اند وارد كوره تونلی كرده و از طرف دیگر كوره خارج می‌كنند. و سپس آنها را برای لعاب‌زنی به خط لعاب هدایت می‌نمایند. پس از پاشیدن لعاب روی آنها از دستگاه‌های چاپ نقش برای چاپ نقش و ساختن كاشی گلدار یا نقشدار استفاده می‌شود وآنگاه در آخرین مرحله پخت، برای پختن نهایی، مجدداً وارد كوره می‌كنند. كاشی پخته‌شده پس ازخارج‌شدن از كوره درجه‌بندی و دركارتنهای مخصوص برای عرضه به بازار بسته‌بندی می‌شود.
تاریخچه هنر كاشیكاری در جهان:
هنر كاشیكاری سابقه طولانی داد و قدمت آن به هزاره دوم قبل از میلاد می‌رسد كه اول با آجرهای لعابدار برای استحكام و نماسازی بنا توأم استفاده می‌شد. ولی رفته‌رفته در آرایش‌های ظاهری ساختمان و نماسازی نیز كاربرد یافت.[10]كاشی همیشه در معماری اورپائیان بكار می‌رفته است. حتی در اولین ساختماهای آجریی و سنگی بناشده نیز كاشی درواقع بخش مهمی از میراث واقعی و عینی ما را تشكیل می دهد. تفاوت در روشهای ساخت كاشی، تنوع روشهای بكارگیری و شیوه‌های نوین و زیبای تزئین آنها همگی در كنار هم تاریخ زیبا و اسرارآمیز از كاشی بدست می‌دهد.
البته كاشی فقط منحصر به اروپا و امریكا نیست و در این مقاله می‌توان به كاشیهای اسلامی در خاورمیانه یا كاشیهای هندی و چینی اشاره كرد كه نمونه‌هایی از میراث غنی و باشكوه دیگر كشورها بشمار می‌آیند البته این نكته ورای بحث حاضر و گسترده تر از چنین مقاله‌ای كوتاهی است.
كاشیهای موجود در اروپا دارای تنوع و گوناگونی بسیاری دركشورهای این قاره‌اند. دلایل از‌بین رفتن یا بقای كاشی بسیارست اما تقریباً هیچ چیزی به اندازه جنگ جهانی اول و دوم مخرب‌تر نبوده‌اند. تغییرات و سلیقه‌ها و روشهای كار و زندگی كه به خود تأثیری بی‌شمار بركاشی داشته و در نهایت به جایگزین كاشیهای قدیمی با انواع جدید آن منجر گردید.
افزایش استفاده از كاغذدیواری در قرنهای 18و 19 نكته‌ای درخود توجه است. مقایسه احیاءكنندگان ابنیه باستانی نیز آثاری تأسف‌بار از خود بجای گذاشته‌اند. در قرن 19 بسیاری از كلیساهای كوچك وبزرگ قرون وسطی درواقع طعمه سبكهای نوین معماری نظیر« ویولت ل دوكViollet- Le- Duc درفرانسه یا سرجورج گیلبرت اسكات Sir Gorge Gillbert Scott در بریتانیا متأسفانه طی بازسازی قرن نوزدهم اكثر كاشیهای قرون وسطی از بین رفتند. د رخلال قرن 20 دلیل عمده تهاجم و نابودی احیاء و بازسازی سریع شهرها بود و هلند كه بواسطه ساختمانهای كاشی‌شده‌اش بسیار معروف بود هم‌اكنون به ندرت دارای كاشیهای مربوط به قرن 17 یا حتی 18 می‌باشد.
در كشورهایی كه شیوه صنعتی‌شدن ساختمان‌سازی و بازسازی شهری به كندی پیش رفته‌است نمونه‌های بسیاری از كاشیهای اولیه باقیمانده‌اند. قسمتهایی از ایتالیا و جنوب اسپانیا، پرتغال میراثی از كاشیهای اصیل خود را حفظ كرده‌اند ( بخصوص در عبادتگاه‌ها، كاخها، یا خانه‌های اشرافی) اغلب كاشیهای قرن 19 در اوایل قرن 20 را می‌توان در شمال اروپا و امریكا یافت. این مسئله و این رشد سطح آگاهی نسبت به میراث گرانبهای كاشیهای اروپایی و امریكا بیشتر به خاطر علایق و گردآورندگان كاشی و نیز گروههای حفظ تاریخ طبیعی بوده‌است.